Meraklısına çok özel döküm demir tava veriyorum
Döküm demir tavalar ve et pişirmeyle ilgili yazdığım yazılara, Hecha markasının kurucusu Yağız İzgül’den de yorum geldi. Çok özenerek yaptığımız “seasoning” işlemi gerekli mi değil mi, aldığımız tavalar emaye kaplı mı çıplak demir mi sorularına açıklık getirdi. Mevzuat gereği Türkiye’de kaplamasız ürün satmak yasak. Çünkü bunlar paslanabiliyor ve çok iyi bakılması gerekli. Eğer siz de piyasada bulamayacağınız, evladiyelik eski usül bir tavaya gözüm gibi bakarım diyorsanız elimdeki 4 tavadan birini neden size vermem gerektiğini yorumlar kısmına yazabilirsiniz.
Ha! Ben bunları direkt olarak Hecha’nın sahibi Yağız Bey’den aldım. Yukarıda bahsettiğim yazılardan birinde emaye kaplama yapmak zorunda olduklarından bahsetmişti. Ben de kaplamasız bir kaç ürünü bizimle paylaşırsınız artık dedim. Sağolsun hemen ürünleri (skillet) gönderdi bana.
Emaye kaplamanın temizleme ve bakım yönünden kolaylık sağlamasına karşılık çıplak demirin bazı avantajları şunlar:
- Pişirdiğiniz yiyeceklere demir takviyesi yapar
- Seasoning işlemi ve üzerinde yaptığınız her pişirme tavanıza bir şeyler katar. Bu, bir sonraki pişireceğiniz yemeğe isli, karamelize bir tat katabilir.
- Daha yüksek ısılara dayanıklıdır ve rahatlıkla metal gereçler kullanabilirsiniz.
- Zamanla daha iyi bir yapışmaz yüzey sağlar
- Her seferinde yıkanıp sıfırlanmaması, sürekli gelişen bir şey olması çok güzel!
Yukarıdaki resimde tavanın çıplak demir halini ve seasoning sonrası halini görebilirsiniz. Size çıplak demir hali ulaşacak ve geliştirmeye kendiniz başlayacaksınız.
72 Yorum
Hasan on March 13th, 2017
Hecha çok iyi marka ama combo cooker yapmadılar henüz. Lava yeni ürünlerde combo cooker çıkardır 1-0 öne geçti. Kampçıların baştacıdır combo cooker ve dutch oven lar. Gerçi Lava nın ki de gereksiz pahalı olmuş. Aynı ürünü hemse seasoning yapılmış halde ABD Den Lodge combo cooker getirsen ulaşım ve vergiler dahil Lava nın kimden ucuza geliyor. Bir demir döküm mümtelası olarak ya ABD den yaşayan arkadaş edinmem lazım ya da bizim markaların daha makul fiyatlar sunacağı zamanı beklemem… :)
Ayla demir on October 1st, 2017
Mükemmel bir ürün Amerika’da gördüm almak istiyorum teşkk
dokumcubaba on December 19th, 2017
Seasoning kimyası için şöyle bir paylaşımda bulunmak isterim.
Soru:Seasoning tavada yağın zamanla polimer bir yapıya sahip oldugunu ve bu sekılde koruma katmanı olusturdugunu söylediniz.. polimerin gıda ile teması sakıncalı değilmi , bir nevi plastık gibi.. teflondan farkı yok ozman.. emaye kaplamanın cam bazlı oldugunu duydum.. bana daha saglıklı ve uzun ömürlü gibi geliyor..
Merhabalar,
Güzel ve teknik sorunuz için teşekkür ederiz.Bu bağlamda “POLİMER” sözcüğünü biraz açalım;Polimerin anlamı monomerlerin zincir olarak bir araya gelerek oluşturduğu yapıdır.DNA’mız buna en önemli örnek olarak verilebilir.Protein de bir polimerdir mesela,Dolayısıyla her polimer plastiktir diyemeyiz.Polimeri burada kullanma amacım oluşan bu katmanın polimerler gibi birkaç yapıtaşının tepkime ile bir araya gelerek yeni bir madde oluşturması sebebiyleydi.Burada ısı ile tepkimeye giren yağ,yanarak yağ halini kaybetmekte,yağ içerisinde bulunan serbest radikalleri salmakta ve zincir halde yeni bir madde oluşturmaktadır.Oluşan bu polimer benzeri katman,atmosfer koşullarına dirençli yani nem/su’ya karşıyı koruyucu bir katmandır.Bu kimyasal değişimi açıklamak adına polimer kelimesini kullandım.Kullanılan yağın iyot değeri ne kadar yüksek ise bu katman o kadar sıkı olur.Bu sebeple ham dökme demir ürünleri yağ ile kaplarken yani “seasoning” yaparken çoğunlukla iyot değeri yüksek olan keten tohumu yağı ya da soya yağı kullanılmaktadır.Dolayısıyla doğal yağlar/maddeler kullanılmaktadır.
Yani ne kadar fazla iyot o kadar molekül,ne kadar molekül ,o kadar yoğun ve sağlam bir zincir katman diyebiliriz.
Ham dökme demir ürünlerin kullanımı ülkemizde giderek artmakta,ben de bu işin öncülerinden olarak ısrarla anlatmaya ,bilgilendirmeye devam edeceğim.
Teflon ise bir markadır,ürün adı değildir.Kağıt mendile herkesin Selpak demesi gibi oturmuş bir kavram olmuştur.Teflonun ticari adı “Floropolimer”dir.En sık kullanılan çeşidi de herkesin bildiği “P.T.F.E (Polytetrafloretilen)” türüdür.Tamamen sentetiktir yani doğal olmayan,insan yapımı kimyasal bir bileşen.Flor gazı ve karbon atomlarının birleşimiyle oluşan bir polimerdir.Kolay anlaşılması açısından Teflon kelimesi üzerinden konuyu anlatmak gerekir ise,yapımında kullanılan PFOA(Perflorooktanoik Asit) insan sağlığına zararlıdır.Şu sıralar bu tehlikeden dolayı PFOA-Free ürünler çıkmaya başladı ancak teflonun uygulandığı alüminyum da sağlığımıza zararlı,iş sadece teflon kaplama ile bitmiyor.
Teflon 250derecelerde bozulmaya,350derecelerde ise çözünmeye başlar.Bu sebeple günümüzde “YAPIŞMAZ DÖKÜM TAVA/TENCERE” kullanılarak yapılan –özellikle mühürleme işlemleri- kesinlikle çok tehlikelidir.
Kullanıcılar etiket yazılarına ve uygun fiyat olmasına aldanarak “SERAMİK,GRANİT,TEFLON” kaplı “ALÜMİNYUM DÖKÜM” ürünleri “DÖKME DEMİR” zannetmekte ve bu tavaları ocak üzerinde aşırı derecede ısıtıp mühürleme yapmaktadır.Teflon kaplı ürünler kesinlikle boş olarak ocak üzerinde kızdırılmamalıdır,yemek pişirilmemelidir.
Emaye ise inorganik maden tozlarının,Nikel kaplı (Nickel Flashing) alüminyum,çelik,demir vs. yüzeylere püskürtülmesi ile oluştur.İnorganik ve non-toxic olduğundan insan sağlığına zararlı değildir,en azından şu ana dek kanıtlanmış bir etki görülmemiştir.Bu sebeple sağlık açısından güvenle kullanabilir.Uzun ömürlülük konusuna ise katılmayacağım çünkü bana gelen sorular ve internetteki kaynaklarda gördüğüm kadarı ile -özellikle demir ürünlerde- aşırı derecede deformasyon mevcut.Kimi ürünler yer yer paslanmış kimisinde ise emayeleri atmış.Çünkü emaye kalitesi/işçiliği önemli olduğu kadar yüzey kalitesi de önemli.Stabil olmadığı zaman bu tür problemler olabiliyor.Onlar olmasa bile kullanım aşamasında çarpma,çizilme,sürtme ile bile zarar görebiliyor,aşınabiliyor.Telle temizleyemiyorsunuz,hatta süngerin yeşil olan sert kısmı bile önerilmiyor.
Sağlık konusunda tabiki emaye kaplama için kötü konuşulmuyor,güvenle kullanın.Ancak ham dökme demir ürünlerinin artısı,pişen yemeğe az da olsa demir geçişi sağlaması.Bu bilimsel olarak kanıtlanmış ve hatta pişen yemeğin içine atılabilen demir külçeler bile satılmaktadır.Bu konuda çok uzun bir araştırma yapıp şu sayfada kaynakları ile beraber yayınlamıştım,okumanızı tavsiye ederim.
meral on May 20th, 2018
Demir dökümle yeni tanıştım sayılır ama kaplamasız bulamadım malesef çocuklarımın demir eksikliğini bir parça gidermek adına ve sağlıklı pişirme yöntemi olduğu için istiyorum sitenizi tesadüfen buldum tavalardan birini bana verirseniz çok mutlu olur ve duacınız olurum teşekkürler. :)
bmert on May 21st, 2018
Meral Hanım, isterdim ama bu yazıyı uzun yıllar önce yazmıştım.
Hilal on November 11th, 2018
Meral hanım instagramda *saniyecanas* sayfasında tam aradığınız gibi kaplamasız el yapımı demir döküm tencere-tava var. Ben 1 yıldır kullanıyorum kan ve demir tahlil değerlerim oldukça düzeldi
Hasan çınar on June 4th, 2018
Merhabalar bende merak sardığım bu konuda sayenizde bilgileniyorum. Geçen gün lava nın bi ürününü sipariş ettim. Emaye kaplı döküm tava. Şimdi anladığım kadrıyla emaye sağlığa zararlı değil ama çabuk dökülüyor. Peki bu emaye kaplama dökülünce saf döküm ortaya çıkacak bu şekilde kullanmalı mıyım yoksa bi işlem yapmalımıyım?
bmert on June 5th, 2018
Merhaba. Dökülme olmaması lazım. Uzun yıllardır kullandığım kaplama tavalarım var. Ha dökülürse de seasoning yapıp kullanmaya devam edersiniz.
Kubra on July 11th, 2018
Bende lava dokum tencere diye aldım kitapçığını okuyunca eMaye kaplama olduğunu anladım halbuki aynen bu şekilde siyah bir doku tencerenin içi ben bunu geri mi göndereyim anlayamıyorum şimdi çünkü amacım Demir ve tat açısından artı sağlamaktı mutfağımda. Yoksa neden 4,5 kg tencereyi yük edeyim ki bu kaplamayı kesin olarak nasıl anlarım acaba
sinan aydin on June 9th, 2018
Merhaba,
Yazıda böyle bir ibare belirtmişsiniz ancak hiçbir kanun ve yönetmelikte böyle bir yasak/sınırlama mevcut değildir.Maalesef İnsanları yanlış bilgilendiriyorsunuz ve ülkemizde yabancı kaplamasız markaların satıldığını bilmiyorsunuz sanırım.
Ek olarak emaye de paslanabilmektedir,hatta çoğu emayeli döküm sahibinin yaşadığı sıkıntıdır.
Sanayi tipi döküm tost makineleri de kaplamasız olup paslanmaktadır,saç tavalar,gözleme saçları da yine paslanabilmekte.Karbon çelik tava ve endüstriyel mutfak ürünleri yine doğası gereği paslanmakta,ancak ülkemizde rahatça satılmaktadır.
Rica ederim şu ibareyi yazınızdan kaldırınız,teşekkür ederim.
“Mevzuat gereği Türkiye’de kaplamasız ürün satmak yasak”
Züleyha on November 29th, 2018
Merhaba kaplamasız tencereyi nereden bulabiliriz geçmeyen Demir eksikliği mevcut bu yüzden Kamboçya için yapılan demir balık tan bile almayı düşündüm fakat böyle Bir tencere işimi görür bilgiler için teşekkürler
fatma şener on March 1st, 2019
çok geç kalınmış bir yorum ama öğretmenlik mesleğimi sırf bu güzel süreçleri daha çok hissetmek için bıraktım. çalışıyordum, bilgiler aktarıyordum ama mutlu değildim. bir bayan olarak fıtratımda üretmek, kendini gerçekleştirmek daha farklı alanlara yöneldi. okul ev arasında sıkışıp kalıp, kendime aileme çocuklarıma zaman ayıramadığım, tatilin yolunu gözlediğim, tatil gelince avmlere koştuğum bir hayatın başrol oyuncusu olmak istedim. ekmeğimi kendim yapayım, salçamı, bulgurumu tarhanamı, yoğurdumu vs vs kendim üretmek istiyorum. ekmek yapmaya sevdalı birine tava hediye etmenizi isterdim ama çok geç kaldım :) ;)
Bahadır Yamalıoğlu on August 20th, 2019
İyi günler. Ben demir döküm tava ve tencere yaptırmak istiyorum. Bana yardımcı olurmusunuz?
İlginize şimdiden teşekkür ederim.
Bora on January 23rd, 2020
Sesasoning ile üzerini sıkı bir yağ tabakası ile kaplıyorsak demir pişirdiğimiz yiyeceklere nasıl geçiyor?
Mansur on May 15th, 2020
Ham kaplamasiz dökme demir 28cm tenceremi satmak istiyorum.bir kez kullanıldı.hatta dun geldi ve kullandim 1 kez
Adile kızıl on March 12th, 2021
Sattınız mi tencereyi yoksa ben alırım. araştırma yaparken yeni gördüm yazılanları
bmert on March 13th, 2021
Evet, 11 yıl oluyor.
doğru söyleyen adam on December 20th, 2012
dökme demir tavalar birçok sitede fiyatı uygun olduğu için tekrar yaygınlaştığı yazılı durumda tonlarca link taşıyabilirim buraya.
gerçek olan dünyada ucuzdur bu ürünler. ama ülkemizde hala şark kurnazlığı güdülerek aşırı derecede pahalı satılmaktadır. üstüne üstlük birçok sitedede ucuz yazılması çok manasız. sanki hepsi birbirinden kopya edip yapıştırmış. ben resmen bu yazıları başıboş yazı olarak görüyorum bukadar ilgisiz olunmaz.
bir sitede ikeanın baya zaman önce çok ucuza sattığı ham demir dökme tavayı gördüm. şimdi ise ordada aşırı pahalı.
uzatıyorum ama ülkemizde ham olarak satılması yasaklanmış fakat bazı firmalardan ham olarak istendiğinde gönderi yapılıyormuş. kesin gene emaye kaplı rakamlarla gönderirler onlarda.
herkezin affına sığınarak, dünyanın zaman zaman temizlemeye üşenip çöpe atmış olduğu ürünlere dünyanın parasını gözümüzü kırpmadan para ödeyenlerimiz oldukça bu firmalarda aynen fahiş fiyata satmaya devam ederler. yazımdan dolayı eleştirilebilirim ama gerçekler değişmez herkezde almak ister bu ürünlerden.
bilseydim yurt dışında çalışırken o çöpe atılanları hiç utanmaz toplar getirirdim. midesi bulanan pipirikli sonrada görme kro olsun.
fakat rahatça birçok işimizde kullanacağımız bir tavanın fiyatı 150 tl olursa ben bunu alamam. bu ortamıda protesto ederim zira lüks değil bu ürün. koskocaman saf demirdöküm elektrikli veya gazlı ızgarayı taş çatlasa 150 tl ye alırsınız buyrun
link http://www.mutfakreyonu.com/izgaralar/gazli-izgaralar/30-cm-izgara-dokum-lpg-ng
aratın dolu rakam çıkar. hatat bu cihazları eskiciden alsak 60-70 tlye alabiliriz. sonuçta demir pislikl içren pas yapan bir materyal. bunda kopleks yapıp kimsenin eskisini kullanmam diyen 2. el arabayada binmesin gibi bir durumdandan başka birşey değil. alın yeni tavayı birkez yanlış kullnın ne hale geliyor görün bakalım ama neyapıyoruz o tavayı yakıp adam ediyoruz değilmi. mide bulanma terbiyesizliği yapmanında alemi yok. kimsenin çamaşırını giymiyoruz artığını yemiyoruz.